یک اشتباه، ۲ تاوان / هر اقدامی در حوزه زنان و زایمان دو سوم جامعه را نجات خواهد داد
تاریخ انتشار: ۸ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۹۸۹۵۸۲
هر خطای پزشکی و انسانی در رشته زنان و زایمان همواره به طور مستقیم با جان دو نفر گره خورده است.
گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو- محبوبه یارمحمدی؛ خودم را پیچیده ام وسط شال و مانتو و توی ماشین چپانده ام. با پشت دست ابراز محبت‌های آفتاب را از پیشانی ام پاک می‌کنم. کولر را گرفته ام دقیقا روبروی صورتم که کمی حجم گرما را دور کنم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
صدایی می‌پیچد: «کد احیا نوزادان بلوک زایمان»
مثل زنگی مرا به خودم می‌آورد. ساعت را نگاه می‌کنم حوالی ۳:۴۵ دقیقه است. چقدر هم این نوزاد عجله آمدن داشته است. دقیقاً وسط گرمای استخوان سوز تابستان. آن هم ساعت حوالی ۴. خدا کند که صحیح و سالم باشد. نه ماه انتظار با هزار امید و آرزو برای دیدن موجودی دوس داشتنی، شیرین و پرچالش. پروسه نه ماهه‌ای پردغدغه با سختی‌هایی که به بهانه‌ای شیرین تحمل و گذران می‌شود.
دوباره صدا می آید: «کد احیا نوزادان بلوک زایمان»
چه خبر است امروز. حوالی ساعت ۵ به بچه‌های تیم احیا زنگ می‌زنم. ماجرا را می‌پرسم که سرانجام نوزاد پر داستان امروز چه شد. از بین حرف‌های پر از دلسوزی، حسرت و بیشترعصبانیتشان، می‌فهمم که دوباره داستان تکراری شروع از صفر است. شروع صفر اصطلاح رایجی است برای رزیدنت‌های جدیدی، که حالا برای گذراندن طرح اجباری روانه شهر‌هایی می‌شوند که کیلومتر‌ها از خانه و محل تحصیلشان دور است. اولین تجربه گرفتن نوزاد، بعد از رزیدنتی، بدون استاد و ... . درد غربت هم اضافه کنیم به همه‌ی داستان. بار اول نیست! امیدوارم بار آخر باشد. گذراندن طرح برای کادر درمان و ویژه متخصصین اجباری است. شاید برای برطرف شدن مقطعی کمبود پزشک ومتخصص این موضوع درمان موضعی و زودگذر باشد. هر رزیدنتی که وارد دوره طرح می‌شود، در واقع در زمان طبابت در حال تجربه آموخته‌های خود است؛ و هزینه این تجربه بر بدنه افراد شهر میزبان تحمیل می‌شود. در ظاهر تجربه اندوزی مورد تحسین و آفرین گیری است. آنچه از نگاه سطحی به مسئله دور مانده است، تکرار این تجربه‌ها به دفعات و در بازه‌ی زمانی دو-سه ساله است. رزیدنتی که چمدان خود را برای یک سفر دو-سه ساله می‌بندد، با امید مقطعی بودن و محیط کسب تجربه، به شهر میزبان می‌نگرد. اگر متخصص مذکور از مردم همان شهر بود هزینه تجربه اندوزی او یک مرتبه بود و بدلیل بومی بودن هزینه‌های تحمیلی به مردم و کشور کمتر می‌شد.
تولد زیباترین و خواستنی‌ترین اتفاق برای خانواده استغ اما ممکن است گاهی خستگی‌های جسمی، روانی، عدم تبحر لازم، آشنا نبودن با فرهنگ و آداب مردم منطقه و... این انتظار طولانی ۹ ماهه شیرین را به تلخ‌ترین و دل آزرده کننده‌ترین خاطره افراد تبدیل کند. در بحث درمان همیشه با جان یک نفر سروکار داریم و در صورت هرگونه اشتباه، با سلامتی و جان یک نفر که خود جزء خسارات سنگین و تامل برانگیزترین موارد است مواجه هستیم. در بحث پر چالش زنان و زایمان ما با جان دو نفر همزمان درگیریم. کوچکترین اشتباه و سهل انگاری می‌تواند به گران بارترین اشتباه تبدیل شود. چرا که بروز هرگونه حادثه برای مادر با خسارات سنگین بر بدنه خانواده و از دست رفتن نیروی انسانی بالغ و کارآمد جامعه همراه است. پیامد‌های ناشی ازآن در طیف بستری‌های کوتاه مدت در بیمارستان، تا از بین رفتن توان بارداری مجدد و در سهمگین‌ترین موارد مرگ مادر باشد. مادر که به عنوان ستون خانه نقش آفرینی می‌کند در صورت مواجهه با هر آسیبی؛ دچار خدشه در نقش همسری، والدی و در صورت اشتغال، کارمندی است. از سوی دیگر در صورت بروز خطا یا حادثه در حین بارداری یا زایمان، جنین یا نوزاد با عوارضی روبرو می‌شوند که موجب بیماری‌های کوتاه مدت، موجب بستری شدن در بخش‌های مراقبت ویژه نوزادان NICU می‌شود. حتی ممکن است بیماری‌ها و عوارض غیرقابل درمان و جبران ناپذیری مانند فلج مغزی CP و در بدترین حالت مرگ نوزاد را در پی داشته باشد.
ایرج حریرچی چند سال پیش در نشست خبری وزارت بهداشت با بیان اینکه کاهش مرگ و عوارض ناشی از بارداری و زایمان در مادران باردار یکی از شاخص‌های مهم بهداشتی درمانی در هر کشوری است؛ گفت: همه کشور‌های جهان تحت عنوان اهداف توسعه هزاره متعهد به کاهش ۷۵ درصدی میزان مرگ و میر مادران باردار در دوره ۲۵ ساله ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۵ شده بودند. در گزارش سازمان جهانی بهداشت که در سال ۲۰۱۶ منتشر شد کشور ایران جزو موفق‌ترین کشور‌ها در دستیابی به این هدف توسعه هزاره اعلام شده است و جمهوری اسلامی ایران بیش از ۷۵ درصد مرگ و میر مادر را کاهش داده است. هدف اصلی ایران و دیگر کشور‌ها در مقطع زمانی کنونی پایان دادن به مرگ‌های قابل اجتناب مادران باردار است. کاهش مرگ و عوارض ناشی از بارداری و زایمان در مادران باردار یکی از شاخص‌های مهم بهداشتی درمانی در هر کشوری است. حریرچی افزود: با این که در سال‌های اخیر تعداد متخصصین در کشور افزایش قابل توجهی یافته است و افزایش حدود ۱۰ برابری نسبت به قبل از انقلاب داریم، ولی هنوز نارضایتی و شکایات متعددی در مورد کمبود نیروی متخصص خصوصا در مناطق کم برخوردار وجود دارد. یک علت اصلی در این زمینه کمبود کلی پزشک و متخصص در کشور نسبت به جمعیت و نسبت به کشور‌های مشابه است.
وی ادامه داد: تعداد ۳۹ هزار و ۳۹۸ متخصص نشان دهنده نسبت ۴.۸ متخصص به ازای هر ۱۰ هزار نفر جمعیت است که در کشور‌های مشابه و برخوردار دو تا پنج برابر و حتی بیش از پنج برابر متخصص به ازای جمعیت کشور وجود دارد. به عبارت دیگر هنوز در کشور کمبود متخصص به طور کلی و در بعضی رشته‌ها به طور خاص وجود دارد. علت اصلی دیگر مشکل توزیع و نحوه استقرار متخصصین در کشور است. به عنوان مثال در بعضی رشته‌های تخصصی بیش از ۵۰ درصد متخصصین در تهران و در بعضی رشته‌ها در مجموع بیش از ۷۰ درصد متخصصین در تهران و کلان شهر‌ها مستقر هستند.
اکثر متخصصین بعد از فارغ التحصیلی به طور متوسط حدود سه سال برای انتخاب محل خدمت در اختیار وزارت بهداشت هستند و محل انجام خدمت در مابقی دوره فعالیت را خود انتخاب می‌کنند که به دلیل استاندارد‌های زندگی و ترجیح خانوادگی، معمولا در کلان شهر‌ها و نقاط برخوردار مستقر می‌شوند. با افزایش ظرفیت سال‌های اخیر و مصوبات چند ساله اخیر در مورد اختصاص سهمیه خاص به مناطق محروم و تعهد خدمتی معادل سه برابر دوره خدمتی، امید می‌رود که قسمت عمده‌ای از این مشکلات حل شود.
دکتر رئیس زاده، رئیس کل سازمان نظام پزشکی نیز گفته بود: اهمیت سلامت مادران به عنوان رکن اصلی سلامت خانواده غیرقابل اغماض است و کلید حفظ سلامتی مادران و جنین آنان در دست متخصصان محترم زنان و زایمان است که توانسته‌اند اقدامات درخشانی در این زمینه رقم بزنند.
او با اشاره به تعداد زایمان انجام گرفته در کشور گفت: در سال گذشته درمجموع یک میلیون و صد و سیزده هزار زایمان در کشور داشتیم و تمام این مادران خدمات و مراقبت‌های بسیار مهم بارداری را توسط متخصصان محترم زنان و زایمان و نیز جامعه مامایی دریافت کرده‌اند. سازمان بهداشت جهانی هدفش را رساندن میزان مرگ و میر مادران باردار در سطح جهان تا سال ۲۰۳۰ به عدد ۷۰ در یکصد هزار بارداری تعیین کرده است، که امروز این آمار در ایران به حدود بیست در یکصد هزار کاهش یافته است که کاهشی ده برابری را نشان می‌دهد. این آمار در سطح منطقه و حتی جهان قابل افتخاراست، که ما همین حالا بسیار جلوتر از هدف تعیین شده توسط سازمان بهداشت جهانی هستیم.
طبق گزارش کمیسیون اصل ۹۰ مجلس سرانه پزشک عمومی در کشور ما در حال حاضر ۱۳۰ پزشک به ازای ۱۰۰ هزار نفر است؛ یعنی۱۳ پزشک به ازای هر ۱۰ هزار نفر، در حالی که در کشور‌های پیشرفته این عدد بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ پزشک است. حسین شمالی، پژوهشگر و کارشناس حوزه سلامت نیز در فروردین ۱۴۰۰ گفته بود سرانه پزشک در ایران در مقایسه با بسیاری از کشور‌ها خیلی پایین است، برای مثال در مقایسه با کشور‌های گروه ۲۰، در ایران ۷/۱۱ پزشک به ازای هر ۱۰ هزار نفر داریم، اما در بسیاری از کشور‌هایی که از نظر نظام سلامت کشور‌های پیشرفته‌تری هستند، این عدد بالای ۳۰ و ۴۰ پزشک است.
در کنار این پیشرفت‌ها و آمار دلپذیر، که تلاش و همت متخصصان کشور را خاطرنشان می‌کند؛ حضور مقطعی و صرفا گذراندن دوره طرح اجباری متخصصین و کسب تجربه عملی متخصصان، ویژه در رشته حساس و حیاتی زنان و زایمان از مواردی است که جای تامل، برنامه ریزی و اجرای برنامه‌های کارشناسی شده کلان و آینده محوری را می‌طلبد که نواقص و نادیده انگاری جمعیت حداکثری مردم در شهر‌های بجز پایتخت و مراکز استان‌ها نیاز دارد. آنچه هم اینک به عنوان راهکاری در جهت تامین حداکثری منابع انسانی با حداکثر بهره وری از نیروی علمی و عملیاتی تحصیل کرده پیش روی سازمان سنجش و برنامه ریزی کشور و وزرات بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است تخصیص سهمیه ویژه این مناطق از افراد بومی ساکن و بدون دخالت سلایق، و با تعهد خدمت بلند مدت می‌باشد که با بررسی پیش نیاز‌ها و تامین بستر مورد تقاضا، این دغدغه پرچالش کشور بخصوص مناطق کم برخوردار را پاسخ شایسته و کاربردی داد.
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: مادران باردار زنان و زایمان هزار نفر کشور ها شهر ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۸۹۵۸۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جزئیات خودکشی یک فوق‌تخصص روماتولوژی | سمیرا آل‌سعیدی که بود و چرا دست به خودکشی زد؟
زیسان: شماری از پزشکان و رسانه‌ها در ایران، روز جمعه هفتم اردیبهشت، خبر دادند که سمیرا آل‌سعیدی، فوق‌تخصص روماتولوژی، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران و معاون بیمارستان امیراعلم تهران، دست به خودکشی زد و جان باخت. امری که نشان می‌دهد موج خودکشی پزشکان، دستیارپزشکان و پرستاران همچنان ادامه دارد.
به گزارش زیسان؛ مهدی عبوس، پزشک و فعال صنعت داروی ایران، در شبکه اکس نوشت: «دکتر سمیرا آل‌سعیدی، فوق‌تخصص روماتولوژی از میان ما رفت. ایشان روز قبل، برنامه دارویی خودکشی خود را با رزیدنت‌ها مطرح کرده و آنها موضوع را جدی نگرفته و سر‌به‌سر ایشان هم می‌گذارند. مرحومه به گواهی همکاران، خوش‌اخلاق، فعال و با وجدان کاری بوده و از ایشان یک فرزند به یادگار مانده است... پزشکان بیشتر از سایر اقشار جامعه در معرض تنش و استرس‌های فراوان کاری هستند.»
پس از انتشار این خبر، احمدرضا جمشیدی، رییس بیمارستان شریعتی تهران، بدون اشاره به مرگ خودخواسته سمیرا آل‌سعیدی، در پیامی نوشت: «خبر اندوه‌بار درگذشت دکتر سمیرا آل‌سعیدی، دانشیار روماتولوژی و عضو مرکز تحقیقات روماتولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران، موجب تاثر و تالم جامعه دانشگاهی گردید. دکتر آل‌سعیدی جزو نوابغ و افتخارات دانشگاه بود و از دست دادن ایشان غم بزرگی را بر پیکر دانشگاه و بیمارستان به‌جای گذاشت.»
همچنین وبسایت خبرآنلاین در گزارشی درباره خودکشی دکتر آل‌سعیدی نوشت: «سال‌هاست نظام بهداشت و سلامت با مساله خودکشی پزشکان، پرستاران و رزیدنت‌ها مواجه است؛ موضوعی که هر بار با انتشار خبر یک خودکشی دیگر به صدر اخبار برمی‌گردد.»
پیش از این نیز، بیستم فروردین سال جاری، دادستان عمومی و انقلاب شهر دلفان لرستان تایید کرده بود علت جان باختن پرستو بخشی، پزشک متخصص قلب و عروق بیمارستان ابن‌سینا در این شهرستان، خودکشی به‌دلیل مصرف دارو بوده است.
اسفندماه گذشته، وحید شریعت، رییس انجمن علمی روان‌پزشکان ایران، درباره بالا رفتن آمار خودکشی هشدار داد و تاکید کرد که میزان خودکشی به‌طور خاص در میان قشر پزشک و کادر درمان بیش از جمعیت عموم مردم است.
او با بیان اینکه آمار بالای خودکشی پزشک‌ها و دستیارپزشکان، با توجه به مواردی که رسانه‌ای شده‌اند، قابل انکار نیست، افزود که نتایج یک پژوهش آماری در گروه روان‌پزشکی دانشگاه علوم توان‌بخشی و سلامت اجتماعی نشان می‌دهد که حدود ۳۰ درصد دستیاران پزشکی به خودکشی فکر می‌کنند. او اصلی‌ترین دلیل موج ادامه‌دار خودکشی میان کادر درمان را «ناامیدی از آینده» دانست.
به گفته شریعت، بسیاری از پزشکان بعد از سال‌ها تحصیل و سختی‌های فراوان، آینده روشنی را پیش روی خود نمی‌بینند و علاوه بر مشکلات اقتصادی و اجتماعی، با «هجمه‌ها و تصمیمات عجیب‌وغریب و غیرکارشناسی» مواجه می‌شوند. اقداماتی مانند «افزایش غیرکارشناسی و دو برابری ظرفیت پذیرش رشته‌های پزشکی» هم ناامیدی بیشتر این قشر را به‌دنبال دارد.
بهمن‌ماه گذشته، نیما شهریارپور، متخصص طب اورژانس، از افزایش ۵ برابری آمار خودکشی پزشکان در کشور خبر داد. به گفته این پزشک، انجمن روان‌پزشکی سازمان نظام‌پزشکی اخیرا کارگروهی تشکیل داده است تا سلامت روان دستیار پزشکان روان‌پزشکی را بررسی کند. براساس گزارش این کارگروه، آمار خودکشی در جامعه پزشکی ۳.۱ تا ۵ برابر افزایش یافته است.
همچنین براساس آخرین آماری که سازمان نظام روان‌شناسی ایران منتشر کرده است، حدود یک‌سوم افراد جامعه ایران دچار اختلال روان‌شناختی‌اند. همزمان حمید پیروی، نایب‌رییس انجمن پیشگیری از خودکشی ایران، نیز به تجارت‌نیوز گفته است که اختلال روانشناختی ایرانی‌ها بیش از ۲ برابر میانگین جهانی است.
tags # خودکشی سایر اخبار
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است